اگر شما درباره‌ی لینوکس یا سایر پروژه‌های اوپن سورس پرسشی داشته باشید، با کمی جستجو در انجمن‌های پرسش و پاسخ، لیست‌های پستی، جستجو در سایت Google می‌توانید پاسخ خود را بیابید، اما اگر واقعا می‌خواهید پاسختان را بلادرنگ و سریع بیابید، Internet Relay Chat یا IRC محلی است که شما باید به آن نگاهی بیاندازید. اگر تا کنون با IRC تجربه‌ای نداشته‌اید، در این مقاله به تمام آنچه که شما نیاز دارید خواهیم پرداخت.
بدون شک شما حتما با پیام‌رسان‌های فوری مانند AIM و MSNو Google Talk و Yahoo و سایر پیام‌رسان‌های فوری آشنا هستید. تفاوت عمده‌ی IRC با سایر سرویس‌های پیام رسان فوری دارد در این است که IRC برای گفتگوهای گروهی طراحی شده است و نه گفتگوهای دونفره مانند AOL یا MSN. از آن‌جایی که IRC برای گفتگوهای گروهی طراحی شده است برای پروژه‌های آزاد و منبع باز (FOSS) که می‌خواهند یک انجمن بلادرنگ یا زنده داشته باشند بسیار مناسب است.

پس از این که تصمیم به استفاده از IRC گرفتید شما نیاز دارید تا یک IRC Client یا یک سرویس گیرنده برای IRC فراهم داشته باشید. این ممکن نیست که برنامه‌ای پیدا کنید که تمام قابلیت‌ها را داشته باشد. چرا که نرم‌افزارها هرگز کامل نیستند و هر کدام ضعف‌هایی به همراه دارند. من تعدادی از سرویس‌گیرنده‌های محبوب را در این بخش ذکر می‌کنم.
اگر شما با پیام‌رسان‌های فوری در لینوکس کار می‌کنید، به احتمال زیاد با برنامه‌ی Gaim آشنا هستید. (نام جدیدش Pidgin IM است-م) ممکن است شما در حال حاضر از این برنامه برای AIM و MSN و !Yahoo یا Jabber استفاده کنید، برنامه‌ی Gaim علاوه بر این پرتوکل‌ها IRC را نیز پشتیبانی می‌کند. شما می‌توانید در حساب‌های خود یک حساب IRC ایجاد کنید و از این برنامه استفاده کنید.
کاربران KDE احتمالا Konversation را ترجیح می‌دهند، این برنامه یک برنامه‌ی اختصای برای IRC می‌باشد و در عین حال امکانات بسیار کاملی را برای استفاده از IRC فراهم می‌کند و واقعا ارزش دارد که به آن توجه کنید. صد البته که این برنامه با هر میزکار لینوکسی اجرا می‌شود، اما اغلب امکانات آن با برنامه‌های میزکار KDE مانند Konqueror به صورت یکپارچه شده قابل استفاده است.

از سوی دیگر کاربران میزکار GNOME قرار دارند که می‌توانند از XChat-GNOME استفاده کنند که یک نسخه‌ی GNOMEای شده‌ی برنامه‌ی XChat است. برنامه‌ی XChat یک IRC Client برای سیستم عامل‌های Windows و لینوکس است که برای Mac نیز یک نسخه از آن تهیه شده است.

گزینه‌ی دیگر که ما برای تمام مقاله از آن استفاده خواهیم کرد برنامه‌ی جانبی ( Extension) فایرفاکس است، که ChatZilla نام دارد که قابلیت کار با کانال‌های IRC را به مرورگر وب فایرفاکس اضافه می‌کند. از آنجایی که ChatZilla به عنوان یک اکستنشن برای فایرفاکس عمل می‌کند می‌توان این برنامه را مستقل از میزکار پنداشت. این موضوع زمانی مهم می‌شود که شما در منزل از لینوکس و در محل کار از ویندوز استفاده می‌کنید و یا برعکس. .....

برای دریافت ChatZilla به سایت Firefox Add-ons بروید , زمانی که در فایرفاکس هستید برروی "Install Now " کلیک کنید. از شما خواسته خواهد شد تا Firefox را باز و بسته کنید، پس از بازکردن فایرفاکس شما می‌توانید با رفتن به Tools -->ChatZilla با برنامه‌ی ChatZilla کار کنید.

بار اولی که برنامه‌ی ChatZilla را اجرا می‌کنید،‌این برنامه صفحه‌ای را برای شما بازخواهند نمود که می‌توانید لینک تعداد زیادی از شبکه‌های IRC محبوب را در آن بیابید همچنین لینک‌های مربوط به سایت کمک رسانی ChatZilla و نیز سوالات متداول ChatZilla را نیز مشاهده خواهید نمود. همچنین شمامی‌توانید لینک مربوط به کانال ChatZilla در IRC را نیز ببینید، که شما را به شبکه‌ی IRC مربوط به Mozilla و سپس به کانال chatzilla# هدایت خواهدکرد.

بسیار خب، زمان گپ و گفتگو (چت) فرا رسیده. فرض می‌کنیم شما نیاز به دریافت اطلاعاتی دریاره‌ی Kubuntu دارید. مستندات اوبونتو خاظر نشان می‌کنند که کانال‌های اوبونتو برروی شبکه‌ی ChatZilla قرار دارند و کانال راهمنمای Kubuntu در kubuntu# قرار دارد. (نام کانال‌ها همواره با علامت پوند یا "#"آغاز می‌شوند)

برای اتصال به Freenode در قسمت ورود متنن، دستور server irc.freenode.net/ را وارد کنید. همچنین می‌توانید در قسمت آدرس Firefox آدرس irc://irc.freenode.net/kubuntu را نیز وارد کنید. ChatZilla به سرور Freenode متصل خواهد شد و شما تعداد زیادی پیغام را خواهید دید که در کاربرگی (Tabای) با عنوان irc.freenod.net در حال نمایش هستند. در همین صفحه شما پیغامی درباره‌ی نام‌مجازی یا NickName خواهید دید. Nickname نامی منحصر به فرد است که شما در زمان استفاده از IRC به این نام شناخته می‌شوید.

اگر به IRC آمده‌آید تا پرسشی بپرسید و سپس بروید نیازی نیست که نگران نام مجازی خود باشید، اما اگر می‌خواهید به صورت متداوم از IRC استفاده کنید مسلما بهتر است نام مجازی خود را ذخیره کنید تا کاربران دیگر نتوانند از آن سوء استفاده کنند.

نامی را که می‌خواهید انتخاب کنید و سپس دستور nick nickname/ را در ورودی متن ChatZilla وارد نمایید. این کار نام شما را در IRC مشخص می‌کند. اگر نام کاربری که شما آن را انتخاب کرده‌اید پیش از این توسط شخص دیگری مورد استفاده قرار گرفته باشد شما پیغامی شبیه به این خواهید دید: "This nickname is owned by someone else." یعنی «این نام‌مجازی متعلق به شخص دیگری است». اگر برروی سرور شلوغی مانند Freenode هستید، ممکن است برای یافتن نام‌مجازی مورد نظرتان چند نام‌مجازی را آزمایش کنید.

زمانی که توانستید نام‌مجازی مورد نظرتان را پیدا کنید کافیست با اجرای msg nickserv register password/ نام مجازی را برای خودتان ثبت کنید. پس از مورد قبول گرفتن کلمه‌ی عبور، پس از هربار ورود به IRC از شما خواسته خواهد شد تا با هر بار ورود به IRC با نام‌مجازی و کلمه‌ی عبور ثبت شده‌ی خود را استفاده کنید. این نام مجازی بین شبکه‌های IRC نمختلف قابل استفاده نیست، به عبارت دیگر اگر نام کاربری خود را در Freenode.net ثبت کردید به این معنا نیست که می‌توانید از همان نام کاربری در کانال‌های IRC دیگر نیز استفاده کنید.

برای اطلاع از سایر تنطیمات مربوط به Nickname به صفحه‌ی «سوالات متداول Freenode» مراجعه کنید.

برای اتصال به کانال kubuntu# کافیست در ورودی متن تایپ کنید join #kubuntu/ شما می‌توانید لیست کاربران حاضر در کانال را در ببینید و نیز گفتگوهای بین کاربران در سمت راست نمایش داده می‌شود.

در ChatZilla و سایر IRC Clientها دستورات را با یک یک اسلش (/) درابتدای کلمه مشخص می‌کنند. اولین دستوری که باید با آن آشنا باشید دستور help/ است.این دستور اطلاعاتی را که شما برای کار با دستورات مختلف دیگر نیاز دارید نمایش می‌دهد. (این دستور در اغلب IRC Clientهای دیگر نیز پاسخ‌گو خواهد بود) نوشتن دستور help/ به تنهایی پیغام کمک عمومی را نمایش خواهد داد. برای اطلاع از نحوه‌ی کار با یک دستور خاص باید از help CommandName/ استفاده کنید.
از کجا می‌توانید به لیست دستورات مجود دسترسی پیدا کنید؟ برای این کار می‌توانید از دستور commands/ استفاده کنید و برنامه‌ی شما لیستی از دستورات موجود را نمایش خواهد داد. این دستورات در IRC Clientهای مختلف می‌تواند متفاوت باشند. ChatZilla یکی از برنامه‌های بسیار کامل برای IRC است که ی‌تانید تعداد زیادی قابلیت در آن بیابید، از این رو ممکن است بعضی از دستوراتی را که در ChatZilla مشاهده می‌کنید در سایر IRC Clientها نداشته باشید.

اگر می‌خواهید با یکی از کاربران IRC به صورت خصوصی صحبت کنید می‌توانید یک گفتگوی خصوصی را از طریق دستور query username message/ راه‌اندازی کنید. همچنین شما می‌توانید برای کاربران بدون باز کردن پنجره‌ی گفتگو پیغام بفرستید برای این کار می‌توانید از دستور msg username message/ استفاده کنید.

شما می‌خواهید بدانید که کاربر خاصی چه زمان وارد IRC شده است؟ برای این کار می‌توانید از دستور notify username/ استفاده کنید.

اگر شما مطمئن نیستید که کاربر موردنظرتان کیست می‌توانید دستور whois username/ را اجرا کنید تا اطلاعاتی درباره‌ی کاربر کسب کنید، اطلاعاتی مانند نام حقیقی، محلی که وی از طریق آن به اینترنت متصل شده است و ... اگر کاربر پیش از آنکه شما دستور whois را اجرا کنید از شبکه خارج شده باشد می‌توانید از دستور whowa/ در ChatZilla استفاده کنید.
برای کار با IRC اظلاعات بسیار زیادی وجود دارد اما آنچه شما برای کار نیاز دارید همین هستند.